Patron

"Życie jest krótkie, a bezużyteczne zajęcia pozwalają zdobyć tylko niewiele wiedzy" twierdził Mikołaj Kopernik.

Był wszakże człowiekiem renesansu, choć przerastał swoją epokę. Zaś jego dzieło "O obrotach sfer niebieskich" zburzyło dotychczasowy porządek widzenia świata. Naturę miał skrytą, toteż tylko nielicznych wtajemniczał w to, co robi. Twierdził:"myśli uczonego są niezależne od sądu ogółu, ponieważ dążeniem uczonego, o ile tylko rozumowi pozwala na to Bóg, jest szukanie we wszystkim prawdy. Dlatego zwlekał latami z decyzją, aby ogłosić drukiem wyniki swoich badań dowodzące, że ptolomeuszowska geocentryczna teoria jest niezgodna z prawdą, której wszędzie dociekał. Jego teoria heliocentryczna stała się największym przewrotem w nauce nie tylko epoki renesansu.
Giordano bruno pisał o Koperniku tak: "umysłu twego nie tknęła nikczemność wieków ciemnoty, a głosu nie zagłuszył wrzask hałaśliwy głupców. Szlachetny Koperniku, którego dzieła - pomniki w latach wczesnej młodości myślą naszą wstrząsnęły." A wstrząs to ogromny. Teorię Kopernika zwalczać będą zaciekle zarówno reformacja jak kontrreformacja. Same dzieło " O obrotach..." przez ponad dwa wieki znajdować sie będzie na indeksie ksiąg zakazanych. Jednak odkrycia i badania innych wielkich astronomów: Galileusza, Keplera, Halleya, Herschela ostatecznie potwierdziły geniusz Mikołaja. Kopernik, choć jego pasją była astronomia, zajmował się także innymi dziedzinami nauki.

Pobyt w krakowskim uniwersytecie przygotował Mikołaja do dalszych studiów i ukierunkował jego zainteresowania naukowe. Pod wpływem pojawiajacego się w Krakowie humanizmu kształtowała się jego postawa duchowa, w pełni krystalizując się w czasie pobytu we Włoszech. Studiował tam matematykę i medycynę. Otrzymał tytuł doktora praw kanonicznych.
Jeszcze w czasie studiów we Włoszech Kopernik przetłumaczył z greki na łacinę dzieło pisarza bizantyjskiego pt. "Listy obyczajowe, sielskie i miłosne." ujawniając tym samym zainteresowania literackie oraz historyczne.

Kopernik był aktywny także na polu polityki, angażując się w obronę polskości Warmii w czasie wojny z Zakonem Krzyżackim. W owych trudnych czasach pełnił odpowiedzialną funkcję administratora majątków kapituły Warmii. Do jego obowiązków należało sprawowanie władzy sądowniczej na tym terenie, wyznaczanie i pobieranie czynszów, rozmieszczanie osadników oraz troska o opuszczone grunty. Notatki Kopernika zawierają wiele nazwisk polskich osadników.
Kopernika cechowało praktyczne zainteresowanie nauką, toteż wykorzystał swe wiadomości z dziedziny mechaniki, techniki i inżynierii kierując obroną Olsztyna w czasie krzyżackiego oblężenia. Wysłał wtedy do króla Zygmunta I list, zapewniając w nim: "pragniemy czynić to, co przystoi ludziom szlachetnym i uczciwym oraz bez reszty oddanym Waszemu Majestatowi nawet jeśliby przyszło nam zginąć."

"Czegokolwiek chwycił się ten wielki człowiek we wszystkim prawie zostawił piętno swego twórczego rozumu!" pisał o Koperniku inny polski uczony Jan Śniadecki. Albowiem to, co czynił, wynikało ze społecznego zapotrzebowania. Jako przykład mogą posłużyć tu mapy Zalewu Wiślanego sporządzone przez Mikołaja w związku ze sporem granicznym między Elblągiem a Warmią o prawo do rybołówstwa lub mapa Prus sporządzona z kanonikiem Aleksandrem Scultetim politycznym i administracyjnym Warmii.

Zajął się też reformą monetaną, najbardziej palącą nie tylko dla Prus ale też dla całego państwa polskiego. Poświęcił temu zagadnieniu cztery traktaty.
Poglądy Kopernika wniosły wielki teoretyczny wkład do polskiej myśli ekonomicznej. Pierwszy raz traktowały one pieniądz wyłącznie na płaszczyźnie ekonomicznej w związku z przemianami w sferze cen i dochodów. Kopernik wysunął konkretne projekty naprawy systemu monetarnego poprzez wprowadzenie jednolitego pieniądza o jednakowej wartości dla całych Prus Królewskich. W ten sposób miała być wyeliminowana zła moneta o gorszej wartości, która według niego zawsze wypiera dobrą. Na sejmach w Piotkowie w latach 1526 i 1528 wprowadzono w myśl zaleceń Kopernika jednolitą monetę w Polsce i na Litwie.

Kopernik udzielał się także jako lekarz, lecząc biskupa warmińskiego oraz członków kapituły. Znał lekarza królewskiego J. Solfę. Podobnie jak we wszystkich swoich poczynaniach jako medyk starał się służyć ludziom. Poszukiwać najlepszych z możliwych dróg, łamiąc przy tym często przyjęte zwyczaje czy schematy.

Zawsze twórczy.
Zawsze poszukujący prawdy.
Czy taki człowiek może być wzorem dla młodzieży?
Na pewno TAK.

W wyniku sondażu uczniowie, nauczyciele i rodzice dokonali wyboru patrona, którym został Mikołaj Kopernik.
Chcemy kontynuować dobre tradycje. Wielki astronom, matematyk, lekarz, kanonik - człowiek wszechstronnie uzdolniony, wykraczający poza swoją epokę może być wzorem dla uczniów Szkoły Podstawowej, który musi uświadomić sobie rolę wykształcenia. Bo jak powiedział znany rzeźbiarz Konstanty Laszczka:

"Talent bez nauki - to brylant nie obrobiony, który choć jest brylantem, nie wydaje blasku."

Patron naszej szkoły to prawdziwy brylant, błyszczy na kartach każdej encyklopedii, dlatego sądzimy, że wybór społeczności szkolnej jest słuszny.

Opracował Jarosław Genne